X
nrcv-light-2
vrijdag 27 december 2024
http://nrcv-light-2

Het archief, Kopzorg, De man op de foto, Arabesk

De jonge ambitieuze Pierre wordt gevraagd als redacteur van literair tijdschrift Arabesk. Maar de gloriedagen van literaire tijdschriften zijn voorbij.

Het boek

‘De jonge ambitieuze Pierre aarzelt geen moment wanneer hij gevraagd wordt als redacteur van literair tijdschrift Arabesk. Pierre komt uit een gezin waar veel gelezen wordt, met een vader die als hoofdredacteur de gloriedagen van het geschreven woord meemaakte. Maar terwijl Pierre groeit in zijn rol als redacteur kelderen de abonneecijfers. Soms lijkt alleen zijn vader nog te snappen wat de charme van het blad is, maar die zondert zich steeds meer af in zijn werkkamer.

De schrijver

Thomas Heerma van Voss (Amsterdam, 1990) is een veelvuldig genomineerde en bekroonde Nederlands schrijver. Hij studeerde Engels in Londen en Nederlands in Amsterdam. Hij debuteerde met de bundel De allestafel. In 2013 maakte hij zijn romandebuut met Stern.

Meer informatie over dit boek en de schrijver vindt u hier

Recensie Mieke

De Leesclub is een wekelijkse rubriek waarin Mieke van der Weij het boek van de week bespreekt en drie boekentips geeft. Lees hier haar recensie.

Citaat

‘Heerma van Voss beschrijft het met ironie maar ook met liefde.’

Boekentips

Edgar Cairo: Kopzorg

In Suriname zijn de sporen van de plantagecultuur nog duidelijk aanwezig. De mensen leven onder kommervolle omstandigheden en er is niet veel toekomstperspectief. Vader Nelis is arm en werkt zich een slag in de rondte om zijn gezin te eten te kunnen geven. Hij is plichtsgetrouw en een man met idealen. En hij draagt zijn jongste zoon op handen. Maar de hechte band tussen de twee gaat langzaamaan kapot. De zoon die het verhaal vertelt probeert de teloorgang van de vader te begrijpen. Is Nelis’ gebrek aan zelfvertrouwen en zelfrespect te verklaren uit de langjarige onderdrukking van zijn voorvaderen? Kopzorg is het debuut van Cairo.

Uitgeverij Cossee 224 blz. € 22,99 (e-boek € 14,99)

Maarten Moll: De man op de foto

Een vader is op weg naar de dood. Zijn zoon probeert in de laatste weken nog nader tot hem te komen, maar hij weet ook dat er altijd een zekere wederzijdse distantie tussen hen is geweest. De vader noch de zoon heeft ooit gezegd dat ze van elkaar hielden. Er is zelfs nooit een kus uitgewisseld. Ze leiden een leven los van elkaar, zonder diepgaande gesprekken. In De man op de foto gaat Maarten Moll op zoek naar zijn vader, in een laatste poging de muur van afstandelijkheid te doorbreken en dichter bij hem te komen. En wat is er toch met die ene foto waarop de vader tot zijn knieën in het water staat? Een beeld waar de zoon niet van kan loskomen.

Uitgeverij Querido 288 blz. € 22,99 (e-boek € 12,99)

Pierre Rosenau e.a.: Arabesk

Het najaarsnummer is gevuld met bijdrages van: Nora Al-Marwan, Barbara Ayaba, Mia van der Balk, Nienke Becker, Ava Hamad, Feder ‘t Hof, Koen Koole, Lisa Leder van Biessum, Max van der Leeuw, Bor van Nes, Bert van Nieuwbeek, Eira Nordlys, Remco Obbeling, Pierre Rosenau, Jorien Schouwnaar, Pepijn Stellinga & Esmée Wooter. Met redactioneel van Pierre Rosenau.

Uitgeverij Das Mag blz. € 10

Volgende week:

Leest Mieke: Tot het glinstert van Kathy Mathys.


.

Recensie Mieke: Het archief van Thomas Heerma van Voss

De jonge ambitieuze Pierre wordt gevraagd als redacteur van literair tijdschrift Arabesk. Maar de gloriedagen van literaire tijdschriften zijn voorbij.

Het archief ★★★★

Pierre Rosenau, een sympathieke, ambitieuze jonge schrijver kijkt in Het archief met een zekere weemoed terug op zijn tijd als redacteur van het literaire tijdschrift Arabesk. Hij voelt zich vereerd als hij gevraagd wordt. Als chef ongevraagde kopij probeert hij er bij elk nummer weer het beste van te maken, en alles wat wordt ingestuurd met respect en mededogen te beoordelen.

De redactie doet er alles aan om het blad in leven te houden, terwijl zieltogend hier een eufemisme is. Heerma van Voss beschrijft het met ironie maar ook met liefde. Terwijl hij er toch makkelijk een soort slapstick van had kunnen maken.

In Nieuwsweekend vertelde Heerma van Voss dat hij een bewonderaar was van Elschot en inderdaad, de toon van het verhaal deed me denken aan die van Kaas, of van Lijmen.

En er worden wat pogingen gedaan om de boel te redden! Aandoenlijk en hilarisch. Om de episode waarin spokenwordartiest Josephine wordt ingevlogen om hen eens flink de oren te wassen over hun gebrek aan diversiteit heb ik smakelijk gelachen. Ik zag Babs Gons voor me, of in ieder geval iemand die daar veel op lijkt. Deze Josephine verdwijnt trouwens ook weer snel van het toneel.

Als de uitgever ermee ophoudt, omdat er maar geen nieuwe abonnees bijkomen, lijkt het gedaan, maar er komt een nieuwe uitgever, al verliest die al snel de belangstelling. Helemaal verpletterend is het bericht dat de oude oprichter van ‘Arabesk’ tegenwoordig op zijn 70e maaltijden bezorgt. Pierre weet wel dat het literaire tijdschrift een overblijfsel is uit een verleden tijd, de tijd dat zijn vader nog in aanzien stond als hoofdredacteur ven een tijdschrift. Maar hij wil het ook koesteren, en daarmee zijn vader een plezier doen, van wiens oordeel hij toch nog steeds afhankelijk is.

Die vader-zoonrelatie is de tweede verhaallijn in het boek, die steeds meer de hoofdlijn gaat vormen. Zoals het tijdschrift uit de tijd raakt, zo is het ook met het leven van de vader, in wie we Thomas’ vader de journalist Arend Jan Heerma van Voss herkennen, die twee jaar geleden overleed.

De hoofdstukken over zijn ‘archief’, de kamer met al zijn papieren en paperassen waar beslist niets aan veranderd mag worden, zijn meelijwekkend en aangrijpend, evenals het aftakelingsproces van zijn lichaam. Dat had van mij wel iets minder gemogen, ik hoef niet alle fysieke processen beschreven te zien, maar dat is een kwestie van smaak uiteraard.

‘Ik moet het moment niet missen. Ik moet het allemaal goed gaan vertellen.’ Zo sluit hij af. Nou dat heef hij met verve gedaan. En daarna een bestelkaart voor een nummer van ‘Arabesk.’ Bij de fictieve uitgeverij Balthasar. Leuk.


Uitgeverij Das Mag 276 blz. € 23,50 (e-boek € 12,99)

Het Stravinsky-spel, De zussen van Jonathan, Oroppa, Zwarte vlinders

Een historische roman over vriendschap en moed, liefde en troost in tijden van ontbering.

Het boek

‘Hoever ben je bereid te gaan om iets voor een ander te betekenen?’ Dit is de kern van het spel dat twee pubers, Susan Sontag en Cody Garner, eind jaren 40 bedenken na een ontmoeting met de componist Stravinsky. De inzet is dan nog kinderlijk vrijblijvend, maar de vraag blijft hen levenslang bezighouden. Decennia later arriveert Cody in het belegerde Sarajevo, waar Susan een toneelstuk regisseert. In die vervreemdende oorlogssituatie komen herinneringen boven aan hun jeugd in Hollywood, hun gezamenlijke eerste schreden in de liefde en hun bezoek aan Thomas Mann, maar ook aan het New York van de jaren 80, wanneer Susan het intellectuele en artistieke geweten van Amerika is geworden.Geconfronteerd met het dagelijks leven en lijden van de Bosnische acteurs leren de twee jeugdvrienden hun eigen beperkingen onder ogen te zien. Dan dringt zich de vraag op: waarmee hebben wij nu het meest voor anderen betekend en wie wint uiteindelijk het Stravinsky-spel?

De schrijver

Arthur Japin (Haarlem, 1956) is een Nederlandse acteur en schrijver. Hij brak als schrijver door met De zwarte met het witte hart (1997). Zijn werk heeft vaak een autobiografische of historische kern.

Meer informatie over dit boek en de schrijver vindt u hier

Recensie Mieke

De Leesclub is een wekelijkse rubriek waarin Mieke van der Weij het boek van de week bespreekt en drie boekentips geeft. Lees hier haar recensie.

Citaat

‘Deze gevoelige roman heb ik met veel plezier gelezen, en je steekt er ook nog wat van op.’

Boekentips

Greetje van den Berg: De zussen van Jonathan

Dertig jaar geleden verdween Franciens broer Jonathan. De familie leeft nog steeds met een groot vraagteken. Op een dag staan er twee journalisten op de stoep bij Francien. Ze willen een podcast maken over Jonathan. Francien weigert, de zaak heeft haar al genoeg ellende bezorgd. Haar zus Margot staat hier anders in, zij wil graag hun verhaal vertellen. De zussen worstelen met hun meningsverschil. Francien staat machteloos tegenover de herinneringen die ze zo lang heeft proberen te verdringen…

Uitgeverij Z&K 224 blz. € 18,50 (e-boek € 7,99)

Safae El Khannoussi: Oroppa

Irad Abergels kroeg in Parijs is het laatste toevluchtsoord voor de zusters en broeders van de nacht. Zijn moeder, Salomé Abergel, is verdwenen, en het meisje Hind vindt in de kelder van Salomé’s huis in de Rivierenbuurt in Amsterdam haar nagelaten schilderijen, beelden die tot haar spreken, waar ze ’s nachts van wakker ligt. Oroppa gaat over hoe macht mensen dingen kan laten doen waarvan ze niet wisten dat ze ertoe in staat waren. En over degenen die weigeren nog deel te nemen aan dat systeem. Van Amsterdam tot Parijs, van Tunis tot Casablanca hebben ze levens opgebouwd, achtervolgd door spoken uit het verleden. Een vertelling over de kant van Europa die voor de meesten onzichtbaar blijft.

Uitgeverij Pluim 400 blz. € 27,99 (e-boek € 14,99)

Priscilla Morris: Zwarte vlinders

Een angstaanjagend portret van het dagelijks leven in oorlogstijd, maar ook van veerkracht en hoop. Sarajevo, lente 1992. Zora, kunstenares en docent, zich vooral op haar familie en haar leerlingen. Haar atelier in de oude stad is haar toevluchtsoord. Maar wanneer het geweld uiteindelijk echt de overhand neemt, ziet ze in dat ze haar man en haar bejaarde moeder in veiligheid moet brengen bij haar dochter die in Engeland woont. Ervan overtuigd dat het geweld niet langer dan een paar weken zal duren, blijft ze alleen achter. Terwijl alles wat haar dierbaar is verwoest wordt en de zwarte as boven de daken dwarrelt, zullen Zora en haar vrienden op elkaar moeten vertrouwen om te overleven.

Uitgeverij Meulenhoff 256 blz. € 22,99 (e-boek € 13,99)

Volgende week:

Leest Mieke: Het archief van Thomas Heerma van Voss.


.

Recensie Mieke: Het Stravinsky-spel van Arthur Japin

Een historische roman over vriendschap en moed, liefde en troost in tijden van ontbering.

Het Stravinsky-spel ★★★★

Susan Sontag las, die als het artistieke en intellectuele geweten van Amerika werd beschouwd, regisseerde in 1993 in het kapotgeschoten en belegerde Sarajevo, een toneelstuk. Wachten op Godot van Samuel Beckett was een passende keus voor de inwoners die immers wanhopig wachtten op hulp. Schrijver van die biografie, Ben Moser, is de partner van Japin, dus het is niet moeilijk te bedenken waar Japin zijn materiaal voor deze roman vandaan heeft gehaald. Veel is echt gebeurd, maar Susans jeugdvriend Cody Garner, door wiens ogen hij het verhaal vertelt is verzonnen.

Arthur Japin heeft momentum, of hoe noem je dat. De film naar zijn roman Een schitterend gebrek, waarvoor hijzelf het scenario schreef, is pas in première gegaan. Dit boek staat in de top 10 van de CPNB. En dan is net bekend dat De zwarte met het witte hart, zijn debuutroman uit 1997, óók verfilmd gaat worden. Japin is een publiekslieveling, én een harde werker, en ook nog een oude vriend van mij, dus helemaal objectief ben ik niet. Ook deze gevoelige roman heb ik met veel plezier gelezen, en je steekt er ook nog wat van op!

Sontag heeft Cody gevraagd of hij haar komt helpen. Het hotel in Sarajevo is een spookhuis, de acteurs vallen bijna flauw van de honger, iedereen is voortdurend in gevaar. Waarom Cody op dit verzoek is ingegaan wordt pas aan het eind van de roman duidelijk, maar er wordt op iets gezinspeeld: ‘Oorlog trekt de lafste types aan. Reken maar dat de frontlinies van oudsher worden gevormd door mensen zoals ik, op de vlucht voor hun verantwoordelijkheden.’

Japin wisselt de belevenissen in Sarajevo af met scènes uit Susans en Cody’s jeugd en puberteit. Al jong is Sontag een uitermate nieuwsgierig en wijsneuzig wezen, ze leest op school al Schiller, en boeken met titels als Filosofie in het negentiende-eeuwse Europa. Hun vriendschap is turbulent, maar hecht.

Ze wonen vlak bij Hollywood, waar ze Stravinsky ontmoeten. Ze bedenken het Stravinsky-spel waarin de vraag centraal staat hoeveel jaren je bereid bent in te leveren in ruil voor nog één compositie van hem, of nog één roman, in het geval van Thomas Mann. Bij Mann gaan ze op theevisite. Het klinkt misschien ongeloofwaardig maar het is echt gebeurd. ‘Het was de enige manier waarop wij iets voor een ander konden betekenen, in de volle zekerheid dat die ander ons daar nooit aan zou houden.’ Maar in Sarajevo is die vrijblijvendheid er wel van af, en vragen ze zich af waarmee ze nu het meest voor anderen betekend hebben, en wie dit spel uiteindelijk wint.

Toevallig las ik die biografie van Susan Sontag, maar ik kan me voorstellen dat dit boek voor lezers die haar niet kennen wat ontoegankelijker is dan Japins boeken. Toch zou ik me daar niet door laten weerhouden.


Uitgeverij de Arbeiderspers 288 blz. € 24,99 (e-boek € 15,99)

Koken in de verkeerde eeuw, Lunch in Parijs, Verrukkelijk!, Drie dagen in augustus

Gastvrouw kunnen zijn betekent uiteindelijk: volwassen zijn.

Het boek

De uitnodiging voor een diner loopt uit op een mislukte avond, begeleid door de onderhuidse of openlijk uitgesproken agressie van de deelnemers. 

De schrijver

Teresa Präauer (Linz, 1979) is schrijfster, columniste en beeldend kunstenaar. Ze studeerde Duitse taal- en leterkunde in Salzburg en Berlijn. Ze maakte haar romandebuut in 2012 met Für den Herrscher aus Übersee.  Voor Koken in de verkeerde eeuw kreeg ze de Bremer Literatuurpreis 2024. Ze woont in Wenen.

Meer informatie over dit boek en de schrijver vindt u hier

Recensie Mieke

De Leesclub is een wekelijkse rubriek waarin Mieke van der Weij het boek van de week bespreekt en drie boekentips geeft. Lees hier haar recensie.

Citaat

‘Best aardig, maar ik ga het niet cadeau doen’.

Boekentips

Elizabeth Bard: Lunch in Parijs

Tijdens een weekend in Parijs gaat de Amerikaanse studente Elizabeth Bard lunchen met een knappe Fransman. Ze besluit niet meer naar huis te gaan…Gedeeltelijk een liefdesverhaal, gedeeltelijk een kookboek, vooral een culinaire romantische komedie: terwijl Elizabeth Bard zich door de ups en downs van haar nieuwe leven worstelt, wordt ze gedwongen haar Joods New-Yorkse standaardrecept voor liefde, geluk en maatschappelijk succes aan de te passen.

Uitgeverij Orlando 308 blz. € 39,99 (e-boek 6,99)

Ruth Reichl: Verrukkelijk!

Billie Breslin heeft een baan gekregen bij een culinair tijdschrift New York. Na een ongemakkelijk begin wordt ze verleid door de levendige eetcultuur in de binnenstad. Een onverwachte wending leidt Billie tot een wonderbaarlijke ontdekking. In een verborgen kamer in de bibliotheek van het tijdschrift vindt ze brieven die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn geschreven door de twaalfjarige Lulu Swan aan de legendarische chef-kok James Beard. Lulu’s brieven geven Billie een rijker begrip van de geschiedenis en inspireren haar om in het reine te komen met haar angsten en haar vermogen om haar hart te openen voor liefde.

Uitgeverij A.W. Bruna 432 blz. € 34 (e-boek € 7,99)

Anne Stern: Drie dagen in augustus

Tijdens de Olympische Spelen in het nationaalsocialistische Berlijn lopen de spanningen hoog op. Maar Elfie vindt rust in haar werk bij chocolaterie Sawade. Puur geluk verkoopt ze daar. In deze roerige tijden proberen Elfie en haar buren aan Unter den Linden er voor elkaar te zijn. Als ze weer eens chocolade langsbrengt bij de oude madame Conte, ontdekt ze het verhaal van een bijzondere bonbon en een verboden liefde. Want wie is toch die dame die op een van de bonbondoosjes van de chocolaterie prijkt? Drie dagen in augustus is een schitterende roman over hoop en de kleine geneugten van het leven.

Uitgeverij Ambo|Anthos 320 blz. € 22,99 (e-boek € 12,99)

Volgende week:

Leest Mieke: Het Stravinsky-spel van Arthur Japin.


.

Recensie Mieke: Koken in de verkeerde eeuw van Teresa Präauer

Gastvrouw kunnen zijn betekent uiteindelijk: volwassen zijn.

Koken in de verkeerde eeuw ★★★

We zijn in Wenen bij hippe jonge vrienden, dertigers. De korte hoofdstukken beginnen met een opsomming van ingrediënten. In het begin zijn dat gangbare: 1 ui, 1 stengel prei, 150 g spek, maar gaandeweg worden ze steeds gekker. Via ‘1 kist crémant d’Alsace’ naar 4 gigabyte, of ‘te veel mosterd’. Het boek draait om één avond die zich steeds opnieuw afspeelt, telkens een beetje anders. Er wordt gepraat, over eten natuurlijk, maar ook over zwaardere onderwerpen. Er klinkt jazzmuziek, er worden selfies gemaakt, en meteen gepost.

Noem het een sociale satire.  Het idee om zo’n avond te beschrijven, alsof je er een camera op zet, is best goed, maar wat het voor mij lastig maakte is dat de personages worden aangeduid als ‘de gastvrouw’, ‘de partner van de gastvrouw,’ ‘de echtgenoot’, ‘de echtgenote’ en ‘de Zwitser’. Later komen er ook nog twee Amerikanen bij. Ze bleven daardoor te veel op afstand. Kennelijk is een bepaalde mate van identificatie onontbeerlijk. Het zorgde ervoor dat ik er eerst maar moeizaam doorheen kwam.

Gaandeweg het boek, en de avond, die steeds grappiger, ongemakkelijker maar ook erotischer wordt, ging het wel beter. Vooral de onhandige gastvrouw die zo haar best doet om een perfecte gastvrouw te zijn, ontlokte me vaak een glimlach.

Ik heb gegniffeld om zinnen als: ‘De gastvrouw zou zich aan haar gasten hebben geërgerd als ze niet een hele fles crémant met haar partner had gedronken.’

Dat hele idee hoe ideaal zo’n feestelijk gedekte tafel eruit zal zien is zo herkenbaar! Maar de werkelijkheid is altijd rommeliger: half teut staat onze gastvrouw in de keuken om die quiche in de oven te schuiven. Ze ‘kwam steunend op het werkblad overeind en ademde diep in en uit. Vervolgens nam ze de fles rode wijn, schonk voor zichzelf een grote scheut uit in haar Finse glas en dronk het in één teug leeg. Haar tepels deden nu toch pijn. Het voelde als koken in de verkeerde eeuw.’ Ha! Daar is de titel.

Ik vroeg me af of het beter tot zijn recht was gekomen als de personages namen hadden gehad. Wellicht. Maar het is anders bedoeld, denk ik: als moderne zedenschets, met wat uitweidingen over de rol van voedsel in diverse stadia van je leven. Best aardig, maar ik ga het niet cadeau doen.

(En dan nog iets: ik heb al heel lang een theorie – vrij onbenullig maar ik vermaak me ermee – dat het in ieder boek dat ik lees op een gegeven moment voorkomt dat iemand ‘zijn ogen tot spleetjes knijpt’. En ja hoor, ook hier was het weer raak, op bladzijde 119. ‘De gastvrouw kneep haar ogen tot spleetjes.’ Ik vind het zo’n lelijke uitdrukking. Kan dat niet anders? Maar dit terzijde.)


Uitgeverij Meridiaan (vertaling Kris Lauwerys en Isabelle Schoepen) 183 blz. hardcover € 24,99 (e-boek € 16,99)

Recensie Mieke: Duivels en heiligen van Jean-Baptiste Andrea

Een oude man speelt op stationspiano’s.

Duivels en heiligen ★★★★

Jean-Baptiste Andrea won in 2023 de prestigieuze Prix Goncourt voor zijn vierde boek Waak over haar. Vol verwachting begon ik dus aan Duivels en heiligen, zijn derde boek. 

Het boek begint met een oude man die op openbare piano’s speelt in stations. Hij pingelt niet zomaar wat, nee, hij speelt vreselijk goed. Hij wacht op een vrouw, zegt hij. Natuurlijk wil je als lezer dan weten wat er in godsnaam gebeurd is, en wie die vrouw is? En dan ontrolt het verhaal zich in één grote flashback. Een constructie die de spanning slim vasthoudt.

Het leest als een spannend jongensboek, want de hoofdpersoon Joseph (Joe), in de gevoelige leeftijd van zestien, beleeft veel avonturen en heeft een fantasievolle geest. Die heeft hij ook wel nodig, want het gaat in zijn leven niet bepaald van een leien dakje. Eerst wel: ‘Mijn leven rook naar leer en orchideeën, naar parfums van Dior en was welomlijnd door de bakstenen muur van ons landgoed.’ Zijn ouders voedden Joe op ‘als een project’. Hij krijgt pianoles van de Joodse leraar en kampoverlever Rothenberg. Een geweldig karakter, met enorme driftbuien. Hij geeft alleen les in Beethoven. Want daar zit alles al in, vindt hij, het ervoor en het erna. Maar het leven van Joseph krijgt een gruwelijke wending.

Bij een vliegtuigcrash verliest Joe zijn ouders en zusje. Als wees wordt hij naar een internaat gestuurd in de bergen bij de grens van Spanje. Het is 1969. Een vreselijk oord onder een sadistisch terreurbewind van een katholieke priester, die de jonge mensen treitert en kleineert uit diepgewortelde frustratie. De eerwaarde Senac deinst er niet voor terug iemand 238 dagen in een donker hol op te sluiten. Kikker, de sadistische conciërge, laat een jongen die in zijn bed heeft geplast naakt in zijn natte laken lopen, in de kou.

Het is allemaal erg sterk aangezet en veel nuance zit er niet in de karakters: de slechten zijn heel gemeen en de 43 jongens gaan voor elkaar door het vuur. Ze hebben uiteraard een geheime club. Ik zei het toch, een jongensboek! Als er op het eind dan ook nog bloedstollende vluchtpogingen worden ondernomen, eerst met de dochter van de weldoener van het weeshuis, aan wie Joe pianoles geeft, en later met een groep, dan lees je door. Ja, liefde speelt ook nog een rol. De oude pianist wacht toch nog steeds op haar? Deze roman heeft het allemaal.

Toen ik dit boek aan het lezen was, presenteerde ik dagelijks een programma op Radio Klassiek en ik kon het niet laten om af en toe een paar zinnen voor te lezen, zo geestig en kleurrijk werd er over muziek geschreven.

Mijn jongste zusje die haar halve leven voor de klas stond zei altijd: een goed kinderboek moet spannend én zielig zijn. Nou, dit is het allebei, een ideaal boek voor volwassenen, die uiteindelijk ook maar grote kinderen zijn. 


Uitgeverij Oevers 288 blz. €25 (e-boek €12,50)

Duivels en heiligen, Rechter tussen twee vuren, Caledonian Road, Jean-Cristophe Deel 1 Dageraad

Een bitter liefdesverhaal tegen de achtergrond van de val van de Berlijnse Muur, een periode van ingrijpende maatschappelijke en politiek omwenteling..

Het boek

Een oude man speelt op stationspiano’s. Hij verspilt zijn talent aan reizigers die voorbijsnellen. Hij speelt niet voor geld, maar wacht al vijftig jaar op een vrouw. Wie is zij?

De schrijver

Jean-Baptiste Andrea (Saint-Germain-en-Laye, 1971) studeerde politicologie en economie. Hij maakte diverse korte films en schreef en regisseerde in 2003 de culthorrorfilm Dead End. Hij maakt zijn succesvolle debuut als schrijver in 2017. Zijn boeken zijn meermaals bekroond.

Meer informatie over dit boek en de schrijver vindt u hier

Recensie Mieke

De Leesclub is een wekelijkse rubriek waarin Mieke van der Weij het boek van de week bespreekt en drie boekentips geeft. Lees hier haar recensie.

Citaat

‘Het verhaal ontrolt zich in één grote flashback. Een constructie die de spanning slim vasthoudt.’

Boekentips

Ivan Klíma: Rechter tussen twee vuren

Het zijn de jaren 70 en Tsjechoslowakije zucht onder een communistische dictatuur. De Praagse rechter Adam Kindl krijgt de opdracht om een zaak te behandelen die een ondermijning van de staatsmacht zou kunnen betekenen – hoe klein ook. Het wordt Kindl steeds ietsje duidelijker gemaakt welke gevolgen het vonnis dat hij zal uitspreken voor hemzelf kunnen hebben. Zo komt hij uiteindelijk voor de keuze te staan: doet hij wat moreel gezien het juiste is, of redt hij zijn carrière?

Uitgeverij Wereldbibliotheek, vertaler Irma Pieper, 528 blz. €34,99 (e-boek €14,99)

Uitgeverij De Bezige Bij 416 blz. €24,99 (e-boek €14,99)

Andrew O’Hagan: Caledonian Road

Londen, mei 2021. Campbell Flynn, kunsthistoricus en intellectuele celebrity, betreedt het rijk van de middelbare leeftijd. Gevoed door een behoefte aan bewondering en de fijnere dingen van het leven neemt hij mensen niet half zo serieus als zij zichzelf nemen. Hetgeen de eerste van zijn vele fouten zal blijken.  De tweede? Milo Manghasa, zijn briljante en provocerende student. Milo komt uit een onbekende en onzekere wereld, hij heeft ervaringen en ideeën die zijn docent prikkelen. Maar hij heeft ook een plan. In de loop van een gevaarlijk jaar zal een web van misdaden, geheimen en schandalen aan het licht komen, en Campbell Flynn zal zichzelf misschien niet kunnen beschermen tegen de verpletterende ontmaskering van alle privileges die hij bezit.  

Uitgeverij Prometheus, vertaler Hilje Papma, 656 blz. € 27,50 (e-boek €16,99)

Romain Rolland: Jean-Cristophe Deel 1 Dageraad

Jean-Christophe Krafft, een telg uit een muzikantenfamilie, blijkt een wonderkind. Hij, wordt op zijn zevende aangesteld als hofpianist van het groothertogdom aan de Rijn waar hij opgroeit, en is ervan overtuigd dat hij ooit een beroemd componist zal worden. Maar de armoede thuis en zijn driftige, drankzuchtige vader maken zijn leven niet gemakkelijk.  Als adolescent krijgt Jean-Christophe grote tegenslagen te verduren, zowel in de liefde als in zijn werk, en wordt hij keer op keer geconfronteerd met de bekrompenheid en jaloezie van de mensen in zijn geboortestad. Zijn verlangen om naar het buitenland te vertrekken en zijn horizon te verbreden groeit, maar de zorg voor zijn moeder houdt hem tegen. Eerste deel uit een tiendelige cyclus.

Uitgeverij Meulenhoff, vertaler Tatjana Daan, 624 blz. €34,99

Volgende week:

Leest Mieke: Koken in de verkeerde eeuw van Teresa Präauer.

.

.

Kairos., All fours, Lied van de profeet, De nomade

Een bitter liefdesverhaal tegen de achtergrond van de val van de Berlijnse Muur, een periode van ingrijpende maatschappelijke en politiek omwenteling..

Het boek

Oost-Berlijn, 1986. Katharina en Hans ontmoeten elkaar toevallig in de bus en voelen zich onmiddellijk sterk tot elkaar aangetrokken. De oudere Hans leert Katharina over het leven, maar als zij haar eigen weg begint te gaan, ontwikkelt hij een agressie jegens haar, die sadistische en paranoïde trekken vertoont. En ondertussen voltrekt zich ook nog eens ingrijpende maatschappelijke en politieke omwenteling.

De schrijver

Jenny Erpenbeck (Oost-Berlijn, 1967) is een meermaals bekroonde auteur en toneelregisseur. Ze debuteerde in 1999 met Geschichte vom alten Kind.

Meer informatie over dit boek en de schrijver vindt u hier

Recensie Mieke

De Leesclub is een wekelijkse rubriek waarin Mieke van der Weij het boek van de week bespreekt en drie boekentips geeft. Lees hier haar recensie van Kairos.

Citaat

‘Nooit had ik me zo scherp gerealiseerd hoe al het vertrouwde voor DDR-bewoners bij de val van de Muur in één klap werd weggevaagd.’

Boekentips

Miranda July: All fours

Een semibekende kunstenaar besluit spontaan dat ze niet met het vliegtuig, maar met de auto van Los Angeles naar New York wil reizen. Twintig minuten nadat haar man en kind in de achteruitkijkspiegel zijn verdwenen, neemt ze zomaar een afslag van de snelweg en huurt een kamer in een goedkoop motel. In eerste instantie is dat voor één nacht, maar al snel blijkt dat ze niet van plan is om ergens anders heen te gaan. Ze verandert de kamer in een luxesuite en begint een affaire met een jongere, getrouwde man. Toch zal er aan dit vluchtgedrag een einde moeten komen, en dan valt de realiteit van haar leven als moeder, echtgenote en vrouw in de overgang niet meer te ontkennen.

Uitgeverij De Bezige Bij 416 blz. €24,99 (e-boek €14,99)

Paul Lynch: Lied van de profeet

Op een donkere, regenachtige avond in Dublin wordt er aangeklopt bij Eilish Stack, wetenschapper en moeder van vier kinderen. Twee agenten van de nieuwe Ierse geheime dienst willen haar echtgenoot spreken, vicevoorzitter van de Onderwijsvakbond. Ierland valt uiteen. Het land is in de greep van een overheid die afstevent op tirannie. Als Eilish’ echtgenoot wordt opgepakt, ziet ze zich gevangen in een ijzingwekkende, instortende maatschappij en wordt ze belaagd door onvoorspelbare krachten waar ze zich niet tegen kan verzetten. Hoever kan ze gaan om haar familie te redden? En wat, of wie, is ze bereid achter te laten? 

Uitgeverij Prometheus 320 blz. €23,99 (e-boek €7,99)

Anya Niewierra: De nomade

De 37-jarige documentairemaker Olga Liebke woont met haar zonderlinge vader in het Harzgebergte. Olga heeft een innige band met de inmiddels dementerende man. Haar moeder stierf in het kraambed en ze heeft verder geen familie. Tenminste, zo is het verhaal. Maar dan vertelt haar vader herinneringen die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent. Ze gaat twijfelen over haar achtergrond en ontdekt documenten uit de voormalige Sovjet-Unie. Olga reist naar de driehoek Polen, Litouwen en Belarus en stuit op een huiveringwekkend geheim.

Uitgeverij Luitingh-Sijthoff 416 blz. €23,99 (e-boek €14,99)

Volgende week:

Leest Mieke: Duivels en heiligen van Jean-Baptiste Andrea.

.

Recensie Mieke: Kairos. van Jenny Erpenbeck

Een bitter liefdesverhaal tegen de achtergrond van de val van de Berlijnse Muur, een periode van ingrijpende maatschappelijke en politiek omwenteling..

Kairos. ★★★★

Jenny Erpenbeck wordt al een poos bejubeld als dé schrijver van Duitsland, en nu ze met Kairos. ook nog de International Booker Prize won, werd ik pas echt nieuwsgierig. En het viel bepaald niet tegen: het verhaal over de getourmenteerde liefdesrelatie tussen de negentienjarige Katharina en de 53-jarige, getrouwde schrijver Hans is adembenemend, ook al voel je aan het begin dat het slecht gaat aflopen.

Je wéét het, want er is een proloog, waarin hij haar vraagt: kom je op mijn begrafenis? ‘Ja natuurlijk’, zegt ze. Drie maanden later is hij overleden. Ze gaat er niet heen, maar het is wel het moment om eindelijk de inhoud van die twee grote dozen te bekijken. De oudste aantekeningen dateren uit 1986.

Dan pas lezen we hoe het allemaal begon, met een toevallige ontmoeting in de bus, in Oost-Berlijn. (Kairos is het oud-Griekse woord voor een gelukkig toeval dat nooit meer terugkomt.) Zij is nieuwsgierig, jong, naïef. Hij is behoorlijk cynisch, heeft gele vingers van het roken, en een vrouw en zoon, én een relatie met een vrouw bij de radio, waar hij werkt. Toch is het meteen raak, al begrijp je nooit helemaal waarom. De eerste vrijpartij, in het echtelijk bed nog wel, vindt plaats op het Requiem van Mozart! ‘Nooit meer zal het zo zijn zoals vandaag, denkt Hans. Zo zal het nu voor altijd zijn, denkt Katharina.’

Hans is nogal dwingend, hij stelt zich op als een leraar, hij weet wat de beste boeken zijn, en de beste muziek. Ook houdt hij ervan om Katharina hardhandig aan te pakken. Zij beleeft er weinig aan, maar doet wel wat hij zegt. Ook zoekt ze hem op als hij met gezin vakantie viert aan de Oostzee. Als lezer denk je voortdurend: wegwezen meid! 

Dat doet ze niet, maar ze gaat wel steeds meer haar eigen weg. Zo bezoekt ze familie in Keulen, wat een mooie, kritische, blik oplevert van een ‘Ossi’ op het Westen. ‘Alles wat ze ooit heeft willen hebben, ziet ze hier in de winkels, en goedkoop. Een trui voor vijftien D-mark? Voor haar fluwelen trui die alleen in de Exquisit-winkel te koop was, had ze in haar laatste schooljaar twee hele vakantieweken op een kleuterschool moeten schoonmaken. Zomeropruiming. Koopjes. Woorden die Katharina nog moet leren.’

Toch gaat ze snel weer terug naar het vertrouwde Oost-Berlijn, dat nog hermetisch afgesloten is van het westelijk deel. Nóg, want de onvermijdelijke teloorgang van de DDR kondigt zich al aan. Die loopt mooi synchroon met de neergang van de relatie.

Als Katharina een keer met iemand anders naar bed is gegaan, probeert de jaloerse Hans haar gedachten steeds meer te controleren, en te beïnvloeden op een manier die je (niet toevallig) kunt vergelijken met Stasi-praktijken. Ze moet naar door hem ingesproken tapes luisteren en haar dagboek overleggen… Een geweldig én leerzaam boek. Nooit had ik me zo scherp gerealiseerd hoe al het vertrouwde voor DDR-bewoners bij de val van de Muur in één klap werd weggevaagd.

Uitgeverij De Geus 352 blz. €24,99 (e-boek €13,99, luisterboek €14,99)

Back to top